Dư địa giảm thêm lãi suất điều hành hạn chế, lãi suất liên ngân hàng khó giảm sâu

Báo cáo của VCBS cho biết ngày 23/05/2023, NHNN phát đi tín hiệu giảm lãi suất điều hành lần thứ 3 kể từ đầu năm. Theo đó, các mức lãi suất điều hành đã giảm về ngang bằng trước thời điểm xảy ra tình trạng căng thẳng thanh khoản hệ thống ngân hàng.

Dựa trên bối cảnh thuận lợi, nhiều NHTW lớn điều chỉnh chậm lại đà tăng lãi suất, trong nước áp lực CPI hạ nhiệt, tỷ giá ổn định, NHNN đã tiếp tục điều chỉnh giảm lãi suất điều hành qua đó thể hiện định hướng nhất quán điều hành chính sách tiền tệ nhằm góp phần kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, hướng đến mục tiêu giảm lãi suất cho vay đối với doanh nghiệp, người dân, hỗ trợ phục hồi tăng trưởng kinh tế. Triển vọng kinh tế dự báo gặp nhiều khó khăn khiến khả năng hấp thụ tín dụng thấp. Tăng trưởng tín dụng tính tới 15/05 đạt 2,69% thấp hơn con số ghi nhận vào cuối tháng 4.

Lãi suất huy động tại hệ thống ngân hàng trong các tháng gần đây cũng đã nhanh chóng hạ nhiệt với mức giảm trung bình 80-100 điểm tuỳ từng kỳ hạn, cá biệt mức điều chỉnh tại một số NHTM vừa và nhỏ lên tới 150 điểm-180 điểm. Đây là điều kiện cần thiết để kéo giảm mặt bằng lãi suất cho vay vốn có độ trễ từ 3-6 tháng so với lãi suất huy động.

Như vậy, có thể kỳ vọng giai đoạn tới đây mặc dù có độ trễ, khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp sẽ được cải thiện đặc biệt trong các tháng cuối năm. Đi cùng với các biện pháp quyết liệt từ các chính sách tài khoá như giảm thuế, tăng lương, tích cực tháo gỡ khó khăn trong hoạt động giải ngân đầu tư công, cơ quan quản lý đang cho thấy quyết tâm trong việc hỗ trợ mục tiêu tăng trưởng vốn đang gặp khó.

Trên thị trường thế giới, mặc dù đã tiến gần đến mức lãi suất mục tiêu, nhưng vẫn còn khả năng Fed sẽ tiến hành hoặc phát đi tín hiệu về các đợt tăng lãi suất tiếp theo qua đó làm tăng mức độ bất định trên thị trường trong giai đọan này. Trong khi đó, với việc lãi suất điều hành đã được NHNN điều chỉnh về mức thấp tương đồng với giai đoạn hỗ trợ dịch bệnh, dư địa để giảm thêm lãi suất điều hành sẽ không còn nhiều nếu xét trên tổng thể các cân đối vĩ mô. 

Mặt bằng lãi suất liên ngân hàng giảm nhẹ trong tháng 5. Chốt tháng, lãi suất các kỳ hạn ON-3M được ghi nhận lần lượt ở 3,68%; 3,84%; 4,02%; 4,3% và 5,07%.

Trong tháng 5, lãi suất liên ngân hàng đã giảm đáng kể so với tháng 4 nhờ các yếu tố thuận lợi từ (thị trường ngoại hối; Tín phiếu NHNN đáo hạn bổ sung thanh khoản cho thị trường, NHNN giảm lãi suất điều hành.

Mặc dù các NHTW như Fed hay ECB đã tiến gần đến mức lãi suất mục tiêu nhưng khả năng xuất hiện các đợt điều chỉnh tăng lãi suất tiếp theo trong tháng 6 hay tháng 7 vẫn còn đang bỏ ngỏ. Cùng với đó, dư địa giảm thêm lãi suất điều hành của NHNN hạn chế. Do đó, VCBS cho rằng khả năng lãi suất liên ngân hàng sẽ khó giảm sâu và duy trì quanh ngưỡng quanh 4%-4,5%.