Đòn bẩy tài chính là gì? Công thức tính đòn bẩy tài chính như thế nào?

Đòn bẩy tài chính là gì?

Đòn bẩy tài chính (Financial Leverage - FL) - là kết hợp giữa vốn chủ sở hữu và vốn vay từ ngân hàng hoặc các tổ chức tài chính để gia tăng tỉ suất lợi nhuận cho doanh nghiệp.

Nguồn gốc của từ này là từ tác dụng của một đòn bẩy trong vật lý, một cỗ máy đơn giản khuếch đại việc áp dụng một lực đầu vào tương đối nhỏ thành một lực đầu ra lớn hơn. Thông thường, người cho vay sẽ đặt ra giới hạn về mức rủi ro mà họ chuẩn bị chấp nhận và sẽ đặt ra giới hạn về mức đòn bẩy cho phép và sẽ yêu cầu tài sản mua được phải được cung cấp làm tài sản bảo đảm cho khoản vay.

Trong chiến lược kinh doanh của các doanh nghiệp không thể thiếu đòn bẩy tài chính bởi không ai có thể thành công nếu chỉ kinh doanh bằng nguồn vốn mình có. Biết cách sử dụng đòn bẩy tài chính sẽ mang lại những khoản lợi nhuận không nhỏ cho doanh nghiệp, bên cạnh đó cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu doanh nghiệp hoạt động không như dự tính.

Ví dụ: Anh D dự định mua nhà đang thi công, Anh D phải trả chủ đầu tư 800 triệu đồng, trả ngân hàng 1.2 tỷ đồng tiền gốc cộng thêm tiền lãi vay mỗi tháng. Sau 1 năm, dự án bàn giao, anh D rao bán nhà với giá 2.5 tỷ đồng, hoàn tiền vay cho Ngân hàng và thu về lợi nhuận: 2.5 tỷ - 1.320 tỷ đồng (tiền gốc và lãi vay 10%/năm) - 800 triệu = 380 triệu.

Ý nghĩa của sử dụng đòn bẩy tài chính

Đòn bẩy tài chính không chỉ sử dụng cho mục đích cá nhân mà còn là công cụ được doanh nghiệp lựa chọn để:

• Bù đắp sự thiếu hụt dòng vốn để doanh nghiệp duy trì hoạt động sản xuất, kinh doanh, nắm bắt thời cơ tăng trưởng mạnh mẽ.
• Khoản vay và tiền lãi được tính vào chi phí tài chính của doanh nghiệp, sau đó được khấu trừ vào thu nhập chịu thuế. Nếu tổ chức biết cách sử dụng phương pháp đòn bẩy thì sẽ gia tăng lợi nhuận nhanh chóng.

Công thức tính đòn bẩy tài chính

Đòn bẩy tài chính được tính bằng cách chia hệ số nợ cho tổng tài sản (D/A) hay trên vốn chủ sở hữu (D/E)

Ví dụ:

Anh D đặt mua cổ phiếu X với giá 100 triệu, sử dụng công cụ để đạt lợi nhuận mong muốn, cụ thể:

• Trường hợp không sử dụng đòn bẩy tài chính, cổ phiếu X tăng hoặc giảm 5% thì anh D sẽ lãi hoặc lỗ 5 triệu.
• Sử dụng đòn bẩy với tỷ lệ 1:10, cổ phiếu X tăng hoặc giảm 5% thì anh D sẽ lãi hoặc lỗ 50 triệu.
• Sử dụng đòn bẩy với tỷ lệ 1:50, cổ phiếu X tăng hoặc giảm 5% thì anh D sẽ lãi hoặc lỗ 250 triệu.
• Sử dụng đòn bẩy với tỷ lệ 1:500, cổ phiếu X tăng hoặc giảm 5% thì anh D sẽ lãi hoặc lỗ 2.5 tỷ.

5 đòn bẩy tài chính phổ biến

1: Dùng nguồn tiền từ người khác 

Đòn bẩy này được chia làm 2 hình thức phổ biến:

Vay từ các ngân hàng hoặc tổ chức tài chính để đầu tư và trả lãi kỳ hạn: Tuy nhiên, khoản nợ cao dễ dẫn đến nguy cơ kiệt quệ tài chính thậm chí phá sản.

Huy động vốn từ các cổ đông: Công ty cổ phần phát hành cổ phiếu để thu hút vốn vào hoạt động của công ty cũng là đòn bẩy tài chính.

2: Tận dụng ý tưởng hữu ích từ người khác

Không phải lúc nào ý tưởng cá nhân cũng đủ để thành công, vì vậy bạn cần biết cách sử dụng ý tưởng sáng tạo của người khác hoặc lắng nghe và tổng hợp những quan điểm từ nhiều phía để tạo nên một kế hoạch hiệu quả. Hãy liên kết những người cùng chí hướng với mình và khai thác ý tưởng từ họ.

3: Tận dụng kinh nghiệm từ các nhà đầu tư chuyên nghiệp khác

Hãy học hỏi và kết hợp kinh nghiệm của bản thân với kinh nghiệm của những nhà đầu tư chuyên nghiệp, từ đó rút ra nguyên tắc và bí quyết đầu tư. Điều này sẽ giúp tối đa hóa kết quả đầu tư của bạn. Đây có thể coi là con đường tắt để dẫn đến thành công. 

4: Sử dụng thời gian của người khác để tạo ra tài sản

Chủ doanh nghiệp thường sử dụng thời gian của đội ngũ nhân sự nhằm tạo ra nhiều tài sản hơn, có giá trị hơn và nhanh hơn thay vì tự mình làm toàn bộ.

5: Thuê người làm việc thay mình

Hãy thuê nhân sự và giao phó trách nhiệm cho người khác những thứ mà bạn không có thời gian hoặc khả năng làm tốt. Đây là loại đòn bẩy mà các chủ doanh nghiệp rất hay sử dụng và đã đạt được thành công nhờ tạo nên sức mạnh cộng hưởng.

Cách sử dụng đòn bẩy tài chính hiệu quả

Việc sử dụng đòn bẩy tài chính trong chứng khoán và đời sống hàng ngày luôn có ưu điểm và khuyết điểm. Để tránh tổn thất đến nguồn vốn, bạn cần lưu ý các điểm sau:

• Luôn xác định khẩu vị rủi ro của bản thân. Bạn không nên nóng vội, nghe theo đám đông mà không có chính kiến.
• Luôn theo dõi biến động thị trường để ra quyết định đúng thời điểm
• Lựa chọn đơn vị chấp nhận cho vay tài chính uy tín như ngân hàng, tổ chức tín dụng được cấp phép. Không chạy theo các khoản vay nóng, lãi cao, hứa hẹn lợi nhuận khủng trong thời gian ngắn.
• Chỉ sử dụng đòn bẩy cho những khoản mà bạn chủ động nguồn tiền chi trả nếu tình hình đầu tư không khả quan. Thậm chí, bạn phải lường trước tình huống thua lỗ, mất trắng cả tiền gốc đầu tư.