Mạng xã hội rao bán nhà ở xã hội tràn lan, người nghèo tiếp cận ra sao?

Thực trạng mua bán nhà ở xã hội hiện nay

Liên quan tới tình trạng mua bán nhà ở xã hội không đúng quy định, Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh thừa nhận thời gian qua, một số dự án NOXH ở Hà Nội, Bắc Giang, Bắc Ninh, Đà Nẵng, Đắk Lắk... có hiện tượng trung gian, cò mồi lợi dụng khan hiếm để rao bán căn hộ nhằm trục lợi. Hành vi này là vi phạm pháp luật.

Điển hình gần đây là dự án Thủ Thiêm Green House, tọa lạc trên mặt tiền đường Đồng Văn Cống, TP. Thủ Đức (quận 2 cũ), gần đây được chào bán với nhiều thông tin hấp dẫn, khiến người dân tranh nhau mua dù mục tiêu của dự án là phục vụ cho công nhân tại cụm khu công nghiệp thuộc thành phố Thủ Đức. 

Thực tế hiện nay vẫn xảy ra tình trạng mua bán NOXH sai đối tượng. Không khó để tìm thấy những tin rao bán NOXH giá rẻ tràn lan trên MXH ở các dự án sắp mở bán và kể cả các dự án đã đưa vào sử dụng. Điều này cũng là một nguy cơ rất lớn dẫn đến xa rời mục tiêu của Chính phủ, mặc dù sắp tới sẽ có nhiều dự án NOXH được triển khai nhưng khả năng người thu nhập thấp được tiếp cận cũng rất nan giải.

Lý do, đa phần các dự án NOXH, vì bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như cách thức xác định thu nhập, lợi nhuận định mức không vượt quá 10% tổng chi phí đầu tư, đối tượng mua bán NOXH còn nhiều phức tạp dẫn tới tình trạng lách luật để bán sai đối tượng... Như vậy, mặc dù ngày càng có nhiều dự án NOXH được triển khai nhưng “người nghèo” vẫn không có cơ hội được tiếp cận.

Mua bán NOXH - cần sự minh bạch

Thứ trưởng Bộ Xây dựng thông tin rằng, hiện đối tượng mua NOXH đã được pháp luật quy định rõ ràng. Trong đó có người có công với cách mạng, hộ nghèo, hộ cận nghèo, người lao động khu công nghiệp, người thu nhập thấp, lực lượng vũ trang… Điều kiện mua nhà ở xã hội phải đáp ứng như chưa có nhà ở, có nhà ở nhưng diện tích bình quân nhỏ hơn 10m2/người; đăng ký hộ khẩu thường trú, tạm trú và đóng bảo hiểm xã hội từ 1 năm trở lên nơi có dự án...

Mỗi gia đình, cá nhân chỉ được mua NOXH một lần. Sở Xây dựng sẽ cập nhật danh sách người đủ điều kiện được mua NOXH lên cổng thông tin điện tử của địa phương và Bộ Xây dựng để các cơ quan giám sát. Những quy định này nhằm minh bạch, tránh trục lợi trong thực thi chính sách, đảm bảo NOXH đến đúng người cần thụ hưởng.

Thời gian tới, Bộ Xây dựng sẽ tăng cường các giải pháp để đẩy mạnh đầu tư, xây dựng NOXH. Trên cơ sở đề án xây dựng 1 triệu nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, Bộ đã yêu cầu các địa phương triển khai để tăng nguồn cung nhà ở; công bố công khai hoạt động mua bán, tiêu chí tham gia NOXH.

Bên cạnh đó, Bộ Xây dựng không quên việc thanh, kiểm tra và khắc phục, trong đó nếu phát hiện trường hợp mua bán không đúng đối tượng sẽ buộc thu hồi nhà. Đồng thời, chủ đầu tư khi thực hiện dự án phải xác định đúng đối tượng, điều kiện, tiêu chí đã đề ra...

Về giải pháp lâu dài, Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh cho biết, các chính sách về NOXH được Đảng, Nhà nước quan tâm với nhiều chính sách ưu đãi, tạo điều kiện cho người thu nhập thấp tiếp cận được nhà. Đặc biệt, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030”. Đây sẽ là cơ sở để các bộ, ngành, địa phương tích cực triển khai để tăng dự án NOXH trong thời gian tới.

Thiết nghĩ, để đáp ứng được mục tiêu này thì bên cạnh sự quan tâm của Chính phủ, xem xét bố trí quỹ đất phù hợp thì còn phải có cơ chế quản lý, giám sát hiệu quả cũng như có các chế tài mạnh tay đối với tình trạng rao bán NOXH tràn lan, sai đối tượng, thì mới tạo cơ hội cho những người thu nhập thấp đủ điều kiện để tiếp cận NOXH một cách thuận tiện./.