Cải tạo chung cư cũ ở Hà Nội còn nhiều vướng mắc

Lê Dũng

Thứ Sáu , 09/06/2023 , 14:30 (GMT+7)

Cải tạo chung cư cũ là một trong những chủ trương trọng điểm của Hà Nội nhằm tái thiết, chỉnh trang Thủ đô, cải thiện đời sống cho dân, hướng tới đô thị xanh, thông minh, văn minh và hiện đại.

Hà Nội đang đẩy nhanh tiến độ cải tạo chung cư cũ

Tại Quyết định 2614/QĐ-UBND phê duyệt Kế hoạch phát triển nhà ở Hà Nội năm 2023 mới ban hành. Hà Nội chủ trương thúc đẩy công tác phát triển nhà ở và thị trường BĐS trên địa bàn gắn với chỉnh trang, tái định cư cho người dân, tái thiết đô thị, phục vụ lợi ích công cộng.

Với mục tiêu xây dựng, phát triển Thủ đô hướng đến đô thị xanh, thông minh, văn minh và hiện đại trong năm 2023. TP.Hà Nội còn đặt chỉ tiêu diện tích nhà bình quân đầu người đạt 28,2 m2/người; tổng diện tích sàn ở khoảng 6,9 triệu m2.

Để hoàn thành mục tiêu đề ra, việc đẩy nhanh quá trình cải tạo chung cư cũ và xây mới chung cư nhằm tái định cư là một trong những nhiệm vụ được chính quyền Thủ đô đặc biệt quan tâm, với mục tiêu cốt lõi hướng đến nâng cao đời sống cho nhân dân, tạo điều kiện an cư lạc nghiệp.

Theo kế hoạch của UBND TP. Hà Nội, 10 chung cư cũ được thành phố ưu tiên triển khai trong đợt 1 là 4 khu có nhà nguy hiểm cấp độ D (gồm Giảng Võ, Thành Công, Ngọc Khánh, Bộ Tư pháp) và 6 khu có tính khả thi cao (là Kim Liên, Trung Tự, Khương Thượng, Thanh Xuân Bắc, Thanh Xuân Nam, Nghĩa Tân).

Tại Ba Đình, địa phương đang có 217 căn chung cư xuống cấp. Thời gian qua, quận Ba Đình đã tổ chức triển khai đo đạc, lập xong bản đồ hiện trạng 1/500 các khu tập thể, như: Thành Công, Ngọc Khánh, Giảng Võ. Đồng thời, hoàn thành di dời các hộ dân khỏi 2 nhà nguy hiểm cấp D là Đơn nguyên 1 nhà A Ngọc Khánh và Đơn nguyên 1,3 Tập thể Bộ Tư pháp.

Cải tạo chung cư cũ ở Hà Nội còn nhiều vướng mắc — Chung cư cũ ở Thành Công, quận Ba Đình.

Những khó khăn, vướng mắc trong cải tạo, xây mới nhà chung cư

Theo đánh giá của các chuyên gia, dù đã có động thái quyết liệt, nhưng công tác cải tạo, xây mới căn hộ chung cư vẫn còn nhiều vướng mắc, đặc biệt là những vấn đề về hài hòa quyền lợi của người dân, chủ đầu tư, cũng như vấn đề bố trí nhà ở tái định cư...

Trong phiên thảo luận tại tổ về dự án Luật Nhà ở (sửa đổi) vừa qua, Bí thư Thành ủy Đinh Tiến Dũng đã chỉ rõ, có nhiều bất cập khi nhà chung cư là sở hữu của người dân nhưng lại quy định cải tạo bằng đầu tư công, hay việc người dân đóng góp kinh phí kiểm định căn hộ chung cư.

Cải tạo chung cư cũ ở Hà Nội còn nhiều vướng mắc

“Bây giờ đang muốn cải tạo nhà chung cư, thỏa thuận với người dân để người ta vui vẻ rời đi, lại bảo người ta góp tiền để kiểm định thì vô lý. Chỗ này không cần thiết, mà Nhà nước nên đứng ra làm”, Bí thư Thành ủy Hà Nội nêu rõ.

Mặc dù, được khởi động từ năm 1999, nhưng sau hơn 20 năm, TP. Hà Nội chỉ cải tạo được 32 nhà chung cư trong tổng số 1579 tòa chung cư cũ. Việc cải tạo, xây dựng mới diễn ra chậm do những vướng mắc về cơ chế và thiếu sự đồng thuận của một bộ phận dân cư. Trong đó, khó khăn nhất là việc cân đối lợi ích của 3 bên: Nhà nước, người dân và doanh nghiệp. Phía doanh nghiệp còn ái ngại do lợi ích từ cải tạo chung cư cũ không hấp dẫn. Trong khi đó, yêu cầu là không gia tăng mật độ dân cư, nâng chiều cao xây dựng, điều chỉnh quy hoạch…

Cần khơi thông những điểm tắc nghẽn

Trước thực tế này, Bí thư Thành ủy Hà Nội cho rằng muốn cải tạo chung cư cũ phải gắn với tái thiết đô thị và quy định thời hạn sở hữu nhà chung cư mới giải quyết được vấn đề. Thay vì cách làm cải tạo từng tòa nhà chung cư thì nên cải tạo chung cư theo từng khu.

"Nơi nào có 4 - 5 tòa chung cư cũ, mỗi tòa 4 - 5 tầng thì khi đầu tư xây dựng lại chỉ làm 1 - 2 tòa và làm cao tầng hơn, còn bên dưới để làm không gian thương mại và dịch vụ, tầng hầm, bãi đỗ xe… Làm như vậy, người dân sẽ có không gian sống bảo đảm hơn và nhà đầu tư cũng có lợi ích, còn cách làm cuốn chiếu như hiện nay là không ổn" - Bí thư Thành ủy Hà Nội - ông Đinh Tiến Dũng chia sẻ.

Cải tạo chung cư cũ ở Hà Nội còn nhiều vướng mắc

Khẳng định việc cải tạo chung cư phải gắn với tái thiết đô thị, ông Đinh Tiến Dũng cho rằng trường hợp nếu sở hữu chung cư không có thời hạn, đến lúc công trình xuống cấp, hỏng hóc và yêu cầu Nhà nước phải có trách nhiệm thì phải xem xét lại.

Còn theo ông Hoàng Văn Cường - đại biểu quốc hội, để đảm bảo chất lượng của các căn chung cư, trong dự án Luật Nhà ở (sửa đổi) cần quy định rõ về thời hạn xây dựng chung cư. Nếu thấy căn hộ bị cũ nát, hư hỏng, người dân có quyền đề xuất xây nhà mới. Để thực hiện việc này thì trước khi xây chung cư mới hay cải tạo, nâng cấp nhà chung cư cũ thì cơ quan chức năng cần kiểm định chất lượng nhà ở tại khu chung cư mà người dân đang sống.

Ngoài ra, liên quan đến việc xây dựng nhà ở cho dân, các địa phương cần có chương trình và kế hoạch phát triển nhà ở. Bởi điều này liên quan đến việc bố trí quỹ đất để xây dựng nhà, trong đó có xây các khu chung cư, nhà ở xã hội… Cùng với đó, các địa phương cần nhanh chóng tổ chức lập, phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 khu vực có chung cư cần cải tạo, xây dựng lại để các nhà đầu tư có cơ sở tham gia xây dựng phương án đầu tư, phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi tham gia đăng ký làm chủ đầu tư dự án.