Kỳ phiếu là gì? Kỳ phiếu và tín phiếu khác nhau thế nào?

Kỳ phiếu là gì?

Kỳ phiếu (tiếng Anh: A promissory note) là chứng từ thể hiện việc: Người ký cam kết/người phát hành sẽ phải trả một số tiền vô điều kiện do người hưởng lợi được chỉ định trên lệnh phiếu hoặc theo hiệu lệnh của người này trả cho người khác quy định trên kỳ phiếu đó.

Việc lập kỳ phiếu cần sự bảo lãnh của tổ chức tài chính hoặc ngân hàng nhằm bảo đảm khả năng thanh toán kỳ phiếu. Trong hoạt động xuất nhập khẩu, người ta gọi kỳ phiếu là một trái phiếu ngắn hạn dùng để thanh toán cho các bên tham gia.

Các đặc điểm nổi bật của kỳ phiếu

Có 3 đặc điểm quan trọng khi nhắc đến kỳ phiếu:

• Tính lưu thông: Kỳ phiếu là công cụ tài chính có thể chuyển từ người này sang người khác sở hữu bằng chữ ký chuyển nhượng. Cụ thể, kỳ phiếu trở thành kỳ phiếu chuyển nhượng và là lệnh của người cho vay với người đi vay về việc phải trả một số tiền nhất định cho người thứ 3 nào đó khác.
• Tính bất khả kháng: Người có trách nhiệm thanh toán kỳ phiếu không thể dùng bất cứ lý do nào để không trả nợ. Xét trong trường hợp giao dịch mua hàng, dù chưa nhận được hàng hoặc hàng không đúng hợp đồng cũng phải thanh toán.
• Tính trừu tượng: Kỳ phiếu không ghi rõ lý do phát sinh số nợ như mua hàng hóa, dịch vụ,… mà chỉ ghi người đi vay phải trả người cho vay số tiền cụ thể, thời gian nào.

Kỳ phiếu là công cụ hứa trả tiền của con nợ, khả năng thanh toán của kỳ phiếu phụ thuộc hoàn toàn vào người phát hành nó. Để kỳ phiếu có thể lưu thông trên thị trường thì phải có tổ chức bảo lãnh, trừ trường hợp tổ chức lập kỳ phiếu có uy tín lớn về tài chính.

Khi người thụ hưởng thực hiện xong nghĩa vụ trong hợp đồng giao dịch cơ sở, họ sẽ ủy thác cho ngân hàng thu tiền của kỳ phiếu từ người lập phiếu. Kỳ phiếu sẽ không phát sinh yêu cầu chấp nhận thanh toán trong lưu thông, mà bên con nợ phải trả tiền vô điều kiện cho chủ nợ. 

Nội dung của kỳ phiếu

Thông thường kỳ phiếu gồm những nội dung sau đây:

– Cam kết trả một số tiền nhất định một cách vô điều kiện;

– Thời gian, địa điểm trả tiền;

– Ðịa điểm, ngày ký phát hối phiếu;

– Chữ ký của người ký phát lệnh phiếu.

– Tên họ người thụ hưởng;

Tổ chức nào phát hành kỳ phiếu?

kỳ phiếu chỉ có thể phát hành bởi một trong các tổ chức sau: Tổ ngân hàng, ngân hàng thương mại, tổ chức tài chính vi mô, tổ chức tín dụng phi ngân hàng, quỹ tính dụng nhân dân, chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Nói cách khác, giữa 2 cá nhân, một cá nhân không thể phát hành kỳ phiếu với cá nhân khác – người đang có nghĩa vụ trả nợ cho mình. Giấy tờ chứng minh nghĩa vụ trả nợ trong trường hợp, cá nhân vay tiền cá nhân là hợp đồng vay được xác lập giữa 2 cá nhân đó. Hợp đồng này có thể được công chứng, chứng thực nếu 2 bên có thỏa thuận.

Phân biệt kỳ phiếu với tín phiếu

Rất nhiều người bị nhầm khi nói đến các hình thức đầu tư như cổ phiếu, trái phiếu, tín phiếu… Điều này dẫn đến việc khó khăn trong việc chọn loại hình đầu tư. Dưới đây là các đặc điểm khác nhau giữa tín phiếu và kỳ phiếu

Khái niệm Kỳ phiếu

Kỳ phiếu là công cụ cam kết trả tiền của người lập phiếu và khả năng thanh toán kỳ phiếu phụ thuộc hoàn toàn vào người lập. Người lập kỳ phiếu phải thanh toán nợ vô điều kiện cho người thụ hưởng. Kỳ phiếu có lãi suất hấp dẫn hơn nhưng rủi ro cao hơn và phải có bảo lãnh.

Khái niệm Tín phiếu

Tín phiếu là loại giấy tờ có giá do Chính phủ, NHNN hoặc doanh nghiệp phát hành nhằm huy động nguồn vốn ngắn hạn và thường dưới 1 năm. Tín phiếu có độ rủi ro gần bằng 0 nhưng lãi suất thấp và không cần bảo lãnh.

Chuyển nhượng Kỳ phiếu

Linh hoạt, dễ dàng chuyển quyền sở hữu dưới nhiều hình thức như mua bán, trao đổi, thừa kế, tự do chuyển nhượng trên thị trường, không hạn chế đối tượng.

Chuyển nhượng Tín phiếu

Khá khó khăn, các đối tượng sở hữu tín phiếu NHNN khó có thể sử dụng để mua bán, trao đổi hoặc cầm cố trên thị trường một cách không rõ ràng. Nhà đầu tư thường lựa chọn giữ cho đến khi đáo hạn để hưởng lãi suất cố định.

Mục đích phát hành Kỳ phiếu

Tín phiếu là công cụ giúp nhà nước kiểm soát, quản lý kinh tế thị trường

Mục đích phát hành Tín phiếu

Là hình thức huy động vốn ngắn hạn mà nhiều tổ chức lựa chọn

Những lợi ích khi đầu tư kỳ phiếu ngân hàng là gì?

Lý do của những ngân hàng, doanh nghiệp… lập ra kỳ phiếu là để phục vụ mục đích huy động vốn nhanh chóng. Vậy những lợi ích của đầu tư kỳ phiếu là gì?

Lãi suất cao: Lãi suất của kỳ phiếu thường cao hơn lãi suất gửi tiết kiệm từ 1% đến 1,5%. Chuyển nhượng kỳ phiếu có tính linh động: Kỳ phiếu có thể chuyển nhượng từ người này đến người khác rất linh hoạt. Có thể trao đổi kỳ phiếu bằng những hình thức: Mua bán,trao đổi, thừa kế… mà không hạn chế bất cứ đối tượng nào.

Lãi suất cầm cố kỳ phiếu ưu đãi: Trong trường hợp bạn có nhu cầu sử dụng vốn khi chưa đến hạn, có thể cầm cố kỳ phiếu tại ngân hàng để tiếp cận khoản vay. Cầm cố kỳ phiếu sẽ có mức lãi suất thấp hơn so với cầm cố giấy tờ khác.

Nguyên tắc phát hành kỳ phiếu tại Việt Nam

Việc phát hành kỳ phiếu được áp dụng theo quy định của thông tư số 01/2021/TT-NHNN ngày 31/03/2021, đồng thời tuân thủ các tỷ lệ bảo đảm an toàn quy định tại Khoản 1, điều 130 của luật Các tổ chức tín dụng và hướng dẫn của Ngân hàng Nhà nước (NHNN). Vậy thì các nguyên tắc phát hành kỳ phiếu là gì?

• Ngân hàng, tổ chức tín dụng thực hiện phát hành kỳ phiếu trực tiếp cho người mua tại địa điểm giao dịch hợp pháp, thuộc mạng lưới hoạt động của tổ chức tín dụng. 
• Theo hình thức chứng chỉ, bút toán ghi sổ và các hình thức khác quy định tại Luật chứng khoán và các văn bản liên quan. Trong đó hình thức chứng chỉ yêu cầu các tổ chức tín dụng, ngân hàng nước ngoài phải thiết kế, in ấn bảo đảm khả năng chống giả cao.

Thêm nữa, hoạt động phát hành kỳ phiếu cần bảo đảm tuân thủ luật chứng khoán 2019, nghị định số 155/2020/NĐ-CP, 156/2020/NĐ-CP, 153/2020/NĐ-CP,… 

Thực trạng phát hành kỳ phiếu tại các ngân hàng Việt Nam

Phát hành kỳ phiếu tại các ngân hàng Việt Nam ngày càng sôi động.

Vào năm 2002, Vietcombank đã phát hành kỳ phiếu đô la Mỹ thời hạn 364 ngày. Với nhiều kỳ hạn hấp dẫn với mức lãi suất 2,4%/năm.

Năm 2004, Agribank cũng tham gia vào kỳ phiếu với lãi suất hấp dẫn 0,62%/tháng.

Trong những năm tiếp theo các NHTM cũng liên tục phát hành kỳ phiếu với mức lãi suất tới 19,5%/năm. Với nhiều kỳ hạn khác nhau từ 1 tháng, 2 tháng, 3 tháng đến 360 ngày.