Hoạt động tự doanh chứng khoán là gì?

Tự doanh chứng khoán là gì?

Hoạt động tự doanh là hoạt động mà công ty chứng khoán đóng vai trò như một nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán.

Họ sẽ mua bán chứng khoán cho chính mình thông qua giao dịch khớp lệnh, thoả thuận trên các sàn chứng khoán và thị trường phi tập trung. Mục đích của hoạt động tự doanh là thu lợi nhuận từ chênh lệch giá và dự trữ để bảo đảm tính thanh khoản của thị trường.

Giai đoạn 2005-2010, tự doanh là nghiệp vụ chính tại các công ty chứng khoán. Đến giai đoạn khó khăn 2011-2015, hầu hết các công ty chứng khoán thu hẹp nghiệp vụ này hay là chuyên nghiệp hóa thông qua tách bạch hoạt động quản lý quỹ với hoạt động cốt lõi.

Theo Luật Chứng khoán, công ty chứng khoán chỉ được cấp giấy phép hoạt động tự doanh khi có vốn điều lệ trên 100 tỷ VNĐ và đã được cấp phép thực hiện nghiệp vụ môi giới chứng khoán. Công ty chứng khoán phải ưu tiên thực hiện lệnh của khách hàng trước khi thực hiện lệnh của mình. Họ cũng phải thông báo cho khách hàng biết nếu là đối tác trong giao dịch thoả thuận với khách.

Có 2 trường hợp không được xem là tự doanh gồm mua, bán cổ phiếu của chính công ty chứng khoán và mua, bán chứng khoán do sửa lỗi giao dịch. Trong trường hợp bị đình chỉ nghiệp vụ tự doanh, công ty chỉ được bán chứ không được tăng thêm các khoản đầu tư.

HNX và HoSE đã quy định lệnh tự doanh của công ty chứng khoán trong nước có ký hiệu là P, nhằm phân biệt với các lệnh của nhà đầu tư cá nhân và tổ chức.

Đặc điểm của hoạt động tự doanh chứng khoán

Mang tính chuyên nghiệp cao

Các công ty chứng khoán tự doanh cần có kiến thức và kinh nghiệm về thị trường chứng khoán, sản phẩm chứng khoán, cũng như phương pháp đầu tư và các yếu tố ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán.

Sản phẩm chứng khoán đa dạng, gồm có các loại trái phiếu, cổ phiếu, quỹ đầu tư và các sản phẩm tài chính khác. Mỗi sản phẩm chứng khoán đều có đặc điểm và tính rủi ro khác nhau. Công ty chứng khoán cần hiểu rõ các sản phẩm này để đưa ra quyết định đầu tư hiệu quả.

Có rủi ro cao

Trong khi đầu tư vào chứng khoán, giá của các sản phẩm chứng khoán có thể biến động mạnh theo thời gian và đôi khi khó lường trước. Những biến động này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến lợi nhuận và giá trị của danh mục đầu tư. Vì vậy, các công ty chứng khoán cũng có rủi ro khi thực hiện tự doanh.

Có danh mục đầu tư đa dạng

Do nguồn vốn đầu tư lớn nên các công ty chứng khoán có khả năng đầu tư vào nhiều loại sản phẩm khác nhau. Điều này giúp công ty chứng khoán có thể phân bổ nguồn vốn đầu tư vào nhiều loại sản phẩm chứng khoán khác nhau, tăng tính đa dạng và giảm rủi ro trong danh mục đầu tư.

Các công ty có kiến thức chuyên môn về chứng khoán nên họ có thể đánh giá tiềm năng và rủi ro thị trường vốn để đầu tư vào các danh mục phù hợp. 

Phương thức thực hiện tự doanh 

Trực tiếp

Giao dịch trực tiếp là phương thức mà một công ty chứng khoán tự quản lý và thực hiện các giao dịch trên sàn với một công ty chứng khoán khác hoặc giữa công ty chứng khoán và khách hàng mà không cần qua trung gian của một nhà môi giới nào.
Điều này cho phép công ty có thể tự quản lý và điều khiển các giao dịch một cách chủ động và không mất loại phí nào. Chi phí chuyển nhượng sẽ do bên chuyển nhượng chịu, phí thanh toán do bên thụ hưởng chịu

Gián tiếp

Phương thức giao dịch gián tiếp là phương thức giao dịch mà công ty chứng khoán sử dụng sự trung gian của một nhà môi giới để thực hiện các giao dịch mua bán trên Sở giao dịch chứng khoán. 

Phương thức này thường được công ty sử dụng để bảo đảm an toàn giá chứng khoán khi biến động lớn. Khi sử dụng phương thức này, công ty phải chịu thêm phí cho môi giới, phí thanh toán bù trừ và phí thanh toán lưu ký chứng khoán.

Mục đích của tự doanh chứng khoán

Tạo nguồn dự trữ cung ứng cho thị trường

Các công ty chứng khoán có nhiệm vụ đảm bảo tính thanh khoản của thị trường chứng khoán. Vì vậy, các công ty cần cân đối, tính toán để mua dự trữ chứng khoán và bảo đảm khả năng cung ứng cho các nhu cầu cần thiết.

Can thiệp giá chứng khoán 

Theo quy định pháp luật, nghiệp vụ tự doanh chứng khoán phải bảo đảm bình ổn giá chứng khoán. Việc này giúp các công ty có thể bảo vệ chính mình và khách hàng của họ. Để đạt được điều này, khi giá chứng khoán bị biến động do tình hình chung, các công ty phải hợp lực để can thiệp theo yêu cầu cầu của cơ quan quản lý.

Kinh doanh góp vốn

Các công ty chứng khoán đầu tư vào các doanh nghiệp khác bằng cách mua cổ phiếu, trái phiếu của họ và chia lợi nhuận hoặc mất mát từ thương vụ đầu tư đó. 

Thông thường, công ty chứng khoán kinh doanh góp vốn có tiềm năng tăng trưởng với mục tiêu tạo lợi nhuận từ tăng giá cổ phiếu hoặc nhận cổ tức. Tuy nhiên, việc đầu tư góp vốn cũng mang lại rủi ro. Vì vậy, công ty phải đánh giá kỹ các rủi ro liên quan đến hoạt động đầu tư và cân nhắc trước khi quyết định đầu tư vào một doanh nghiệp nào đó.

Kinh doanh đầu tư

Mục đích kinh doanh của công ty chứng khoán là kiếm lợi nhuận từ việc mua bán chứng khoán chênh lệch giá trên thị trường chứng khoán. Trong việc đầu tư chứng khoán, các công ty sẽ thực hiện các chiến lược khác nhau để tối đa lợi nhuận và giảm rủi ro do có nhiều lợi thế về khả năng phân tích thị trường. 

Hy vọng với các thông tin trên của index.vn, bạn sẽ hiểu rõ hơn về hoạt động tự doanh trong chứng khoán.